Moda 2018

Niedoczynność tarczycy, nadczynność tarczycy, zapalenie tarczycy to najczęstsze choroby tego niewielkiego gruczołu umiejscowionego na szyi tuż pod skórą. Można go dostrzec jako zgrubienie, zwłaszcza gdy na skutek choroby zostaje powiększony. Łatwo go też wyczuć palcami. Znajduje się tuż pod grdyką.

Dlaczego tarczyca choruje?

Najpierw należałoby odpowiedzieć na pytanie, jaką rolę w organizmie odgrywa ten gruczoł. Otóż jego zadaniem jest produkcja hormonów (tyroksyny, trójjodotyroniny, kalcytoniny), które są niezbędne do prawidłowej przemiany materii, wytwarzania energii, regulowanie gospodarką tłuszczową oraz wapniowo – fosforanową organizmu, a w życiu płodowym – do kształtowania mózgu oraz ośrodkowego układu nerwowego, a także układu kostnego.

Produkcja tych hormonów bywa zakłócana różnymi czynnikami. Jeśli hormony wytwarzane sąw nadmiernych ilościach wówczas mamy do czynienia z nadczynnością tarczycy. Jeśli natomiast produkcja hormonów jest niewystarczająca, powstaje niedoczynność tarczycy.

Dlaczego powstaje niedoczynność tarczycy?

Jeszcze kilkadziesiąt lat temu częstą przyczyną niedoczynności tarczycy był niedobór jodu. Ten pierwiastek, który w największych ilościach występuje w regionach nadmorskich, jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Im dalej od morza, tym mniej jodu w glebie, więc na tych terenach ludność cierpiała na powiększenie tarczycy, czyli wole. Przy niedoczynności tarczycy spowodowanej brakiem jodu wole występuje, bowiem tarczyca zwiększa swą masę, by wytwarzać więcej jodu. Obecnie niedobory jodu rzadko występują, bowiem spożywamy jodowaną sól.

Częstszym powodem niedoczynności jest choroba Hashimoto. Jest to zapalenie tarczycy spowodowane atakiem własnych przeciwciał na skutek zakłóceń układu immunologicznego

Także leczenie nadczynności tarczycy powoduje sytuację odwrotną – niedoczynność. Powodują je operacje chirurgiczne przeprowadzane na tarczycy oraz terapia jodem radioaktywnym.

Niedoczynność wtórną powoduje niewydolność przysadki mózgowej, która zmniejsza wytwarzanie hormonów TSH, niezbędnych tarczycy do prawidłowego funkcjonowania. Hormony TSH regulują tempo aktywności tarczycy, sygnalizują, że organizm potrzebuje tyroksyny czy trójjodotyroniny.

Czy niedoczynność tarczycy to groźna choroba?

Przede wszystkim skutki niedoczynności tarczycy są bardzo uciążliwe dla chorych, a przedłużający się niedobór hormonów powoduje poważne choroby.  Zaniedbanie choroby prowadzi do anemii, depresji, chorób serca, miażdżycy, otyłości, niepłodności u kobiet, a nawet śpiączki.

Jest to choroba, która uniemożliwia lub choćby tylko utrudnia codzienne funkcjonowanie chorego. Stałe odczuwanie zmęczenia fizycznego, a co za tym idzie – niechęć do aktywności, jest poważnym obciążeniem. Chory bywa przez otoczenie odbierany jako osoba gnuśna i leniwa.  Aktywność umysłowa jest także ograniczona z powodu braku koncentracji oraz zaburzeń pamięci. Chorym stale jest zimno, ponieważ organizm wytwarza za mało ciepła. Nieprzyjemnym skutkiem niedoczynności jest tycie. Chory przybiera na wadze nawet podczas stosowania diety niskokalorycznej. Poza tym twarz robi się nalana, a powieki spuchnięte. Na udach występują obrzęki, a po naciśnięciu palcem nie robią się wgłębienia. Są też poważniejsze skutki zdrowotne. Na skutek zaburzeń w gospodarce tłuszczowej dochodzi do zwiększenia stężenia cholesterolem, dlatego pojawiają się zmiany miażdżycowe.  Zagrażają także choroby serca, gdyż następuje spowolnienie akcji serca i niewydolność mięśnia sercowego. Kobiety uskarżają się na nieregularne cykle oraz obfite krwawienia menstruacyjne. Panowie mają problemy z potencją, obniża się poziom libido.

Cierpi też na tym uroda: włosy stają się łamliwe, szorstkie i matowe, w dodatku wypadają w nadmiernych ilościach. Skóra jest ziemista i szorstka.

Nie wszystkie objawy występują jednocześnie. Nie wszystkie też świadczą o niedoczynności tarczycy. Jednak postrzegając je u siebie lub bliskich, można mieć podstawy, by podejrzewać niedoczynność tarczycy. Potwierdzenie lub wykluczenie tej choroby może nastąpić tylko w wyniku przeprowadzonych badań na poziom stężenia hormonów tarczycy.

Czy niedoczynność tarczycy jest chorobą uleczalną?

Tej choroby nie można wyleczyć całkowicie, nie ma takich leków ani innych sposobów, by zmusić gruczoł do produkcji tyroksyny, trójjodotyroniny czy kalcytoniny. Można natomiast uzupełniać niedobory hormonów, podając je  w postaci leków drogą doustną. Odpowiednia dawka pozwala zapobiec wszystkim negatywnym skutkom niedoczynności tarczycy, dzięki czemu można aktywnie funkcjonować. Jedna tabletka zażywana na godzinę przed śniadaniem zwykle wystarcza. Kobietom w ciąży oraz chorym przyjmującym inne leki na ogół lekarz zwiększa dawkę.

Wspomagająco zaleca się też przyjmowanie preparatów, które uaktywniają nieco tarczycę oraz zmniejszają takie skutki niedoczynności tarczycy jak otyłość, depresję, przerzedzanie włosów i tym podobne.